Cuma günü ve cuma namazı ile ilgili bazı önemli detaylar

 

1- Bir çok köyde cuma namazının kılınmasına izin verilmiş olduğundan beldeler gibi köylerde de cuma namazı kılınagelmiştir,

2- Bir köylü cuma günü bir şehire gidip cuma vaktine kadar orada kalmak niyetinde bulunsa kendisine cuma namazı farz olur. Fakat vakti gelmeden evvel şehirden çıkmaya niyet ederse kendisine cuma namazı farz olmaz.

3- Cuma günü zevalden sonra cuma namazını kılmadan sefere çıkmak mekruhtur. Zevalden evvel çıksa mekruh değildir.

4- Özürlü ve tutuklu olanların cuma günü şehirde Öğle nama­zını, cuma namazından evvel kılmaları mekruhtur. Aynı şekilde cu­ma namazı kılındıktan sonra da cemaatle kılmaları mekruhtur. Öyle kimselerin öğle namazlarını cuma namazı kılındıktan sonra kılma­ları müstehaptır.

5- Bir kimse özrü olmadığı halde cuma namazını kılmadan ev­vel öğle namazını kılsa bu namazı ne kadaar caiz olsada cuma na­mazını terk ettiği için günahkar olur. Şu halde böyle bir kimse daha sonra cuma namazını kılmak için cuma namazı kılınmadan camiye yönelse kıldığı öğle namazı nafile namaz yerine geçer. Cuma namazı­na İster yetişsin, isterse yetişmesin, İster niyetinden vazgeçsin is­terse vazgeçmesin bu itibarla cuma namazına yetişmezse öğle nama­zını yeniden kılması lazım gelir. Her iki imama göre gidip cuma na­mazına başlamadıkça kılmış olduğu öğle namazı batıl olmaz.

6- Cuma için tedbir almak, yani yıkanmak, güzel ve temiz elbiseler giymek,  misvak kullanmak,  hoş koku  sürmek müstehaptır. Minarede ezan okununca da hemen camiye koşmak vaciptir.

7- Cuma günü camiye erkence gitmek mendup olduğu gibi, iki rek’at tahiyyatü’l mescid namazı kılmak, Kehf suresini okumak ve dinlemekte menduptur.

8- Camiye giden kimse eğer hutbeye başlanmamışsa başkasını rahatsız etmemek şartıyla hatibe yakın bir yerde oturması iyi olur. Şayet yer bulamazsa yerinde oturur. Eğer yer bulamaz ve ilerdeki saflarda boşluk bulunursa zaruret olduğundan oraya oturabilir.

9- Hatip minbere çıktığı zaman cemaatin dinleyip susması la­zımdır. Selamlaşmaması, nafile namaz kılmaması lazımı gelir. Hatta ve hattaki cemaatin selat ve selamda bulunmaları daha caiz olmaz. Yani hutbede Peygamber efendimizin (sav) mübarek isimleri geçince cemaat  salat ve  selam  getirmeyip yalnız  dinlemekle yetinmelidir. Ebu Yusuf a göre bu durumda gizlice selatü selam okunur.

Cuma namazını hutbeyi okuyan kimsenin kıldırması daha fazi­letlidir. Cuma namazı daha bitmeden imama tabi olan kimse cuma namazını tamamlar. İmama teşehhüdde veya secde-i sehivde uyan kimse yine cuma namazına yetişmiş olur. İmam Muhammmed’e göre ise ikinci rek’atm rükusundan sonra imama tabi olan kimse artık cuma namazını kılmaz, öğle namazını tamamlar.

Cuma namazından evvel ve sonra dörder rek’at nafile namaz kılmak sünnettir. Aynı öğle namazının sünneti gibi kılınır ve Cuma­nın ilk sünnetine diye niyet edilir. Cami İçinde okunan ikinci ezan­dan ve hutbeden sonra kamet getirilerek iki rek’atlı cumanın farzı cemaatle kılındıktan sonra dört rek’atlı zuhri ahir namazı kılınır.

Bu dört rek’atm arkasındanda vaktin sünneti niyetiyle tam sa­bah namazını sünneti gibi iki rek’at namaz kılmak daha uygun olur.

Bunların delilleri şöyledir; Resuli Ekrem (sav) cumadan evvel dört rek’at nafile namaz kılmış ve bunun üzerinede ashab-ı kiram devamlı olarak kılmışlardır. Nebi’i Zi’şan Efendimiz (sav) şöyle bu­yurmuştur:

Sizden biriniz cuma namazı kıldığı zaman bundan sonra dört rek’at daha kılsın. [27]

Cuma namazından sonra kılınan namazın en azı iki rek’attır. Zira Hz Peygamber (sav) cuma namazından sonra iki rek’at nafile na­maz kılardı. En çok miktarı ise altıdır. Bunun delili ise İbn Ömer’den şöyle naklolun muş tur:

Resulullah (sav) cuma namazından sonra altı rek’at namaz kı­lardı. ”

Cuma Namazı

[27] Müslim, Ebu Hureyre’den rivayetle cuma 67, 69